Rozmowa rekrutacyjna – pytania

Kolejny wpis z serii „Rozmowa rekrutacyjna…”, w poprzednich pisałam o przygotowaniu i zachowaniu. W dzisiejszym, skupię się na merytoryce, czyli jakich pytań może spodziewać się kandydat w trakcie rozmowy. Pisząc o przygotowaniu poruszyłam już pewne kwestie związane z tym tematem (jak trudne sytuacje, sukcesy, porażki, itp.).

O co najczęściej pyta pracodawca i dlaczego?

Motywacja do pracy – jeden z ważniejszych aspektów, pokazuje gotowość do zaangażowania się w działania firmy, pracodawca chce wiedzieć jaka motywacja stoi za Twoim wyborem.

To jest temat, który należy mieć dobrze opracowany i przemyślany przed spotkaniem. Jeżeli nie jesteśmy pewni czy to dobra dla nas praca/firma, to pracodawca też nie będzie pewny, czy będziemy dobrymi pracownikami. Tutaj najważniejsze jest, abyś sam wiedział dlaczego pracodawca miałby Ciebie zatrudnić, jakie cechy, umiejętności, wiedza i doświadczenie predestynują Ciebie do wykonywania tej pracy i jaką masz motywację.

Pracodawca sprawdza też jak rozumiesz swoje przyszłe obowiązki. Chodzi o sprawdzanie rozumienia tego, czego on od Ciebie oczekuje i czy rozumiesz właściwie, co kryje się pod nazwą stanowiska – czy jesteś naprawdę zainteresowany tą posadą.

Pytania badające motywację

• Dlaczego chcesz zmienić pracę?
• Dlaczego chcesz w danej firmie pracować?
• Co wiesz o pracodawcy?
• Czy byłeś w placówce firmy/korzystałeś z produktu/widziałeś reklamę, etc – Co sądzisz, co się podobało, co byś zmienił? (oprócz motywacji i przygotowania pracodawca bada jeszcze umiejętność wyrażania swoich opinii)
• Czego oczekujesz od pracodawcy?
• Gdzie jeszcze szukasz pracy?
• Czego spodziewasz się po pracy w danej firmie?
• Jakie są Twoje oczekiwania finansowe?
• W jakim stopniu jesteś dyspozycyjny?
• Co zamierzasz robić za kilka lat?
• Dlaczego właśnie Ciebie mamy zatrudnić na to stanowisko?

Oprócz motywacji pytania mogą też badać inne kwestie np. podejście do zadań, doświadczenie, czynniki osobowościowe, zainteresowania, edukację i inne.

Pytania o doświadczenie zawodowe

Od najogólniejszych pytań typu :

• Proszę mi opisać swoje obowiązki.
• Na czym polega/ła Twoja obecna/poprzednia praca?
• Proszę opisać najtrudniejszą sytuacje i jak sobie z nią poradziłeś?
• Co najbardziej zainteresowało Ciebie w ogłoszeniu pracodawcy?
• Jak wyobrażasz sobie pracę na tym stanowisku?
• W jakich dziedzinach jesteś najlepszy, a co będzie wyzwaniem?
• Pytania o sukcesy/porażki

po pytania szczegółowe typu:

• Na czym polegała praca związana np. z analizą danych, przygotowaniem projektu, itp.?
• Za jakie czynności byłeś/jesteś odpowiedzialny? Kto odpowiadał za przygotowanie raportu dotyczącego…?
• Jak wygląda Twój typowy dzień pracy?

W trakcie takiej rozmowy mogą pojawić się pytania merytoryczne o pracę, zakres obowiązków, używanie, korzystanie z konkretnych programów, aplikacji, narzędzi. Praca na podobnie brzmiących stanowiskach może się znacząco różnić w dwóch różnych firmach, dlatego chodzi o poznanie jak kandydat rozumie oczekiwania i czy poradzi sobie z nowymi zadaniami. Chodzi również o ustaleniu zakresu wpływu i podejścia do rozwiązywania problemów

Jeżeli w pracy są jakieś punkty krytyczne, np. proces podejmowania decyzji, konieczność egzekwowania tematów – to pracodawca zapyta o takie sytuacje, w których kandydat np. musiał podjąć najtrudniejszą decyzje, albo gdy musiał zadziałać w sytuacji, gdy to, o co prosił nie zostało wykonane.

Pracodawca w ogłoszeniu wylistował zakres kluczowych kompetencji i będzie pytał o sytuacje z nimi związane.

Jeżeli jest to np. praca zespołowa – to może pojawić się pytanie typu:

• Proszę o podanie sytuacji w której pracowałeś w grupie – Co to było, jaka był Twoja rola i działania, jaki był efekt?

Jeżeli umiejętności organizacyjne – to

• Proszę podać sytuację w której byłeś odpowiedzialny za organizację jakiegoś projektu i dalej, co to za sytuacja, jakie były podjęte działania, jaki był efekt?

Jeżeli jest to stanowisko menadżerskie to pojawią się różne pytania o kluczowe kompetencje związane z zarządzaniem ludźmi.

Tego typu pytania tzw. behawioralne służą weryfikacji poszczególnych kompetencji na bazie zachowań, które ujawniły się w przeszłości.  Na ich podstawie z wysokim prawdopodobieństwem można oszacować, jak kandydat zachowa się w analogicznej sytuacji u nowego pracodawcy.

Pytania o kwestie osobowościowe:

• Proszę opowiedzieć coś o sobie – tutaj każdy kandydat powinien mieć z góry przygotowaną odpowiedź, taki swój profil zawodowy
• Pytania o największe osiągnięcia – czyli co jest dla Ciebie w życiu ważne – to jest również pytanie z zakresu motywacji
• Jakie Twoje cechy umożliwiły ich realizację (tych osiągnięć)? – pracodawca chce się dowiedzieć, czy jesteś świadomy swoich mocnych stron i umiesz dokonać ich analizy
• Pytania o sukcesy? Co jest dla Ciebie sukcesem w pracy?
• Z drugiej strony, największa porażka? Pracodawcę interesuje jakie wyciągnąłeś wnioski, czego się nauczyłeś? Czy przedsięwziąłeś jakieś działania, które Cię zabezpieczą na przyszłość. Warto podać tutaj nawet spektakularną wpadkę, ale w konsekwencjach niezbyt poważną
• Jaki poważny problem udało Ci się rozwiązać ostatnio? Rekruter chce się dowiedzieć, czy potrafiłeś zdiagnozować problem, byłeś w stanie znaleźć rozwiązanie, jak do tego doszedłeś
• Jak spędzasz wolny czas? Jakie jest Twoje hobby?

Są także pytania, przy których nie ma jednoznacznej odpowiedzi

Jak długo chciałbyś pracować na tym stanowisku? Takie pytane z kategorii jak odpowiemy skrajnie długo albo krótko to niekoniecznie może to zostać dobrze odebrane – długo – oznacza brak ambicji i chęci rozwoju, krótko – może oznaczać, że chcesz się na chwilę „zaczepić” i przeskoczyć na inne stanowisko, a pracodawcy zależy na długotrwałej współpracy. Tutaj odpowiedź musi być wyważona i uzależniona od innych czynników.

Mogą pojawić się inne pytania o wybór skrajnych alternatyw, zawsze warto się zastanowić, dlaczego pracodawca je zadaje i nie próbować zgadywać, którą opcję lepiej wybrać – nie sprawdza się – tylko uzależnić odpowiedź od innych czynników, które mają wpływ w sytuacji wyboru.

Czasami pojawiają się również tzw. trudne/dziwne pytania, które można znaleźć w internecie, np.:

• Ilu pasażerów dziennie podróżuje autobusami miejskimi?
• Ile jest ławek w mieście?
• Ile jest studzienek kanalizacyjnych w Warszawie? itp.

To mogą być różne hipotetyczne sytuacje, podane z prośbą o określenie ilości lub prawdopodobieństwa wystąpienia danego zdarzenia. Mało prawdopodobne jest, abyśmy znali prawidłową odpowiedź. Pracodawcy zależy na poznaniu naszego sposobu myślenia, najczęściej analizowania problemu i sposobu podejścia do jego rozwiązania.

Zdarza się, ale w tej chwili raczej rzadko, że pracodawca celowo stosuje jakieś techniki zwiększające poziom stresu u kandydata, np. chodzenie w trakcie rozmowy, przerywanie, czy arogancki ton, aby sprawdzić jego zachowanie w trudnej sytuacji i radzenie sobie ze stresem, presją. Oczywiście po takiej „symulacji” powinien wyjaśnić, że było to celowe działanie.

Jeżeli zachowanie pracodawcy wyda nam się skrajne, dziwne, nieprzyjemne, to może to oznaczać właśnie taką sytuację – testuje nas w nietypowych okolicznościach. Pojawia się tylko pytanie, czy chcesz pracować u takiego pracodawcy?

Pytania o oczekiwania finansowe. Tutaj należy sobie sprecyzować faktyczne swoje potrzeby finansowe, jaka jest minimalna kwota, za którą jesteś w stanie wykonywać swoją pracę, jaka jest cena rynkowa za tą pracę, ile płacą inne firmy oraz jaki jest poziom płac w firmie do której aplikujesz. Tych danych można poszukać w internecie, na forach, podpytując znajomych, a niektóre firmy zaczęły już powoli ujawniać poziom płac na niektórych stanowiskach. W sytuacji negocjacji finansowych może pojawić się pytanie: Dlaczego chcesz zarabiać …(tutaj kwota)? Wtedy  nasze przygotowanie na temat rynku, poziomu płac w branży i na tym stanowisku, będzie tutaj właściwą odpowiedzią.

Mogą także pojawić się różne pytania – obiekcje wobec Twojej osoby. Zastanów się każdorazowo, co to może być i w trakcie rozmowy spróbuj odpowiedzieć na obiekcje, obawy pracodawcy.. O trudnych pytaniach i przygotowaniu pisałam w „Rozmowa rekrutacyjna – przygotowanie”.

Przygotowanie do spotkania pod kątem analizy wymogów pracodawcy, własnego doświadczenia, wiedzy i umiejętności to podstawa odpowiedzi.